ΤΙΤΛΟΣ :
ΕΙΔΟΣ:
ΕΤΟΣ ΙΔΡΥΣΗΣ:
ΠΕΡΙΟΧΉ:
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ/NH:
EMAIL:
Η Ιστορική και Λαογραφική Εταιρεία Τζουμέρκων ιδρύθηκε τον Σεπτέμβριο του 1998 από μια ομάδα παλιών συμμαθητών που συναντήθηκαν για πρώτη φορά τον Αύγουστο του 1993 στην Άγναντα, την έδρα του Γυμνασίου από το οποίο είχαν αποφοιτήσει.
Έχει έδρα την Άγναντα, για ιστορικούς λόγους, αλλά αγκαλιάζει ολόκληρο τον ευρύτερο χώρο του ορεινού συγκροτήματος των Τζουμέρκων – από τον ποταμό Αχελώο μέχρι τις ανατολικές πλαγιές του Ξηροβουνίου και τις νότιες πλαγιές του Λάκμου (Περιστερίου).
Βασικός της στόχος είναι η συγκέντρωση και διάσωση όλων των τεκμηρίων του πολιτισμού των Τζουμέρκων, η συστηματική καταγραφή και μελέτη της προφορικής παράδοσης και της συλλογικής μνήμης των Τζουμερκιωτών.
Καταστατικός στόχος και πρωταρχική της επιδίωξη είναι ο συνεχής εμπλουτισμός του Λαογραφικού Μουσείου Τζουμέρκων στην Άγναντα, η ίδρυση Ιστορικού και Λαογραφικού Αρχείου και Αναγνωστηρίου, η αναβάθμιση της Βιβλιοθήκης καθώς και η έκδοση αυτοτελών μελετών και επιστημονικών εργασιών σχετικά με την κοινωνία και τον πολιτισμό της περιοχής.
Με την πολύπλευρη δράση της φιλοδοξεί να προβάλει τα Τζουμέρκα και να κινήσει το ενδιαφέρον των αρμοδίων, ώστε να ξεκινήσει μια μορφή ανάπτυξης της οποίας κύριος σκοπός θα είναι η διατήρηση και ορθή διαχείριση του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος και η εξασφάλιση της αρμονικής συνύπαρξης ανθρώπου και φύσης.
Έχει συγκροτήσει ειδικές ομάδες επιστημόνων που κατευθύνουν και στηρίζουν το έργο της στους εξής τομείς: Λαογραφία, Ιστορία, Αρχαιολογία και ιστορικά Μνημεία, Λαϊκή Αρχιτεκτονική, Φυσικό περιβάλλον.
Εκδίδει κάθε χρόνο το Δελτίο της Εταιρείας «Τζουμερκιώτικα Χρονικά». Με τις αυτοτελείς εκδόσεις, τη διοργάνωση Συνεδρίων και Ημερίδων και τη συμμετοχή σε ποικίλες εκδηλώσεις συμβάλλει στη δημιουργία ολοκληρωμένης «Τζουμερκιώτικης Βιβλιογραφίας» και την ανάδειξη των όψεων του τοπικού πολιτισμού.
Η ποικιλόμορφη και πολυεπίπεδη δράση της αποτελεί αντίρροπη δύναμη στην πολιτιστική ισοπέδωση, ένα είδος εσωτερικής άμυνας, που είναι συναρτημένη με τις αξίες του τοπικού πολιτισμού και με την πολιτιστική ταυτότητα της περιοχής
Μουσικά διαλείματα από την εκδήλωση «Το Δημοτικό τραγούδι των Τζουμέρκων, όπως καταγράφεται στις τρεις συλλογές: Χ. Λαμπράκη, Γ. Κοτζιούλα, Μ. Χάρου». Πράμαντα 12/8/2017.
https://www.youtube.com/watch?v=oRe5dgV7erQ
https://www.youtube.com/watch?v=6O-_lPwpOCk
https://www.youtube.com/watch?v=ZjACDWnwYN8
https://www.youtube.com/watch?v=XZGSOjgT8aM
https://www.youtube.com/watch?v=RdgqOq3LXTw
https://www.youtube.com/watch?v=CnK4BUh8aEs
https://www.youtube.com/watch?v=0fx5oKC92MY
- Βίντεο-ξενάγηση από την κα Κωνσταντίνα Χούμη στο Λαογραφικό Μουσείο Τζουμέρκων.
https://www.youtube.com/watch?v=NK9NS0HUOQs
Τα έως τώρα πεπραγμένα της ΙΛΕΤ δικαίωσαν τους ιδρυτές της και απέδειξαν τη δυναμική της και την αξία της.
Ένας από τους δυσκολότερους στόχους της είναι το ότι προσπάθησε και, μέχρι ενός σημείου, κατάφερε, να φέρει κοντά ανθρώπους, οι οποίοι πιθανότατα δεν θα είχαν γνωριστεί ποτέ, να δημιουργήσει δηλαδή κοινή πολιτιστική συνείδηση των Τζουμερκιωτών. Από μόνη της αυτή η ενέργεια είναι σημαντική για την προσέγγιση των κατοίκων της περιοχής, που για χρόνια ήταν αποκομμένοι από όλους αλλά,κυρίως, μεταξύ τους.
Για να το πετύχει αυτό, έδωσε τη μάχη της σε πολλούς τομείς. Χρειάζεται ωστόσο πολλή δουλειά ακόμη, για να ξεπεραστούν οι αγκυλώσεις, που δημιουργήθηκαν επί πολλά χρόνια.
Άπλωσε τη δράση της σε όλα τα χωριά των Τζουμέρκων. Έτσι, έχουν την ευκαιρία όλοι οι κάτοικοι της περιοχής να παρακολουθήσουν κάποιες από τις εκδηλώσεις της.
Η ετήσια Γεν. Συνέλευση είναι ένα γεγονός σημαντικό και σ’ αυτήν γίνονται ζυμώσεις, ακούγονται ιδέες και προτάσεις, τις οποίες τα Δ. Σ. προσπαθούν να υλοποιήσουν.
Διοργάνωσε ημερίδες με ποικίλα θέματα,(αφιερώματα σε σημαντικούς Τζουμερκιώτες όπως ο Κ. Μπαλάφας, Στ. Φίλος, Γ. Κοτζιούλας , στις συλλογές Δημ. Τραγουδιών, στη συλλογή Λαογραφικού υλικού κ.α), Θερινά Σχολεία σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, τα οποία λειτούργησαν στην περιοχή και την έκαναν γνωστή σε ανθρώπους που, ίσως δεν είχαν ακούσει ποτέ για τα Τζουμέρκα.
Κορυφαία της εκδήλωση ήταν το Α’ επιστημονικό συνέδριο, το οποίο διεξήχθη τον Ιούνιο του 2006, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού, στις έδρες των τότε Δήμων Αγνάντων, Αθαμανίας, Πραμάντων και στην κοινότητα Ματσουκίου, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και θέμα: Ο Τόπος, η κοινωνία, ο πολιτισμός. Διάρκεια και τομές.
Ήταν ένα γεγονός, το οποίο έβγαλε από την αφάνεια τα Τζουμέρκα, στρέφοντας τα φώτα της δημοσιότητας πάνω τους και κέντρισε το ενδιαφέρον της επιστημονικής κοινότητας, η οποία, πρώτη φορά, προσέγγισε τόσο σοβαρά την περιοχή. Ευτύχησε, επίσης, να εκδώσει, σ’ έναν τεράστιο τόμο, τα πρακτικά αυτού του συνεδρίου.
Εκδίδει το ετήσιο περιοδικό Τζουμερκιώτικα Χρονικά, με πλούσια και ενδιαφέρουσα ύλη, το οποίο, πλέον, έγινε αγαπημένη συνήθεια και περιμένουν με αγωνία να το διαβάσουν, όσοι το γνωρίζουν! Εξέδωσε το 2016 την ανέκδοτη συλλογή Δημοτικών
Τραγουδιών του Γ. Κοτζιούλα, η οποία παραχωρήθηκε στην ΙΛΕΤ από το γιο του ποιητή κ. Κ. Κοτζιούλα.
Έχει δημιουργήσει, στα περισσότερα χωριά , ομάδες έρευνας και συλλογής Λαογραφικού υλικού, οι οποίες προσπαθούν να συλλέξουν τα στοιχεία εκείνα του Πολιτισμού μας που τον καθιστούν ιδιαίτερο, πριν η λήθη τα εξαφανίσει.
Ίδρυσε στην έδρα της, τα Άγναντα, Λαογραφικό Μουσείο, με πλούσιο υλικό, το οποίο με χαρά πρόσφεραν οι κάτοικοι των Αγνάντων αλλά και άλλων χωριών της περιοχής, και χρόνο με το χρόνο εμπλουτίζεται. Το μουσείο έγινε πόλος έλξης για πολλούς επισκέπτες ,(περίπου επτακόσιοι το χρόνο από διάφορα μέρη της Ελλάδος και του εξωτερικού) οι οποίοι έρχονται και συνδέονται ξανά με τις ρίζες τους, μέσα από τα χρηστικά αντικείμενα αλλά και τα χειροποίητα δημιουργήματα των Τζουμερκιωτών, μέχρι περίπου τα τέλη της δεκαετίας του ‘60" Συγκέντρωσε αρκετά βιβλία για τη βιβλιοθήκη της και προσπαθεί να βρει τρόπο να λειτουργήσει.
Εκδίδει-σε συνεργασία με τον Δήμο Β. Τζουμέρκων- το φετινό καλοκαίρι(2021) τη μελέτη των μελών της κ. Γ. Γιαννάκη και Κ. Μαργώνη πάνω στο έργο του Γ. Κοτζιούλα «Ηπειρωτικές Περιοδείες».
Έγιναν αρκετά! Υπάρχουν πολύ περισσότερα που ελπίζουμε να γίνουν.
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΙΛΕΤ
1. Τζουμερκιώτικα Χρονικά.(Ετήσια έκδοση)
2. Τζουμερκιώτικη βιβλιογραφία (Στέφανος Φίλος)
3. Πρακτικά ημερίδας 2006 στους Χουλιαράδες: «Για μια ανάπτυξη στα Τζουμέρκα τον 21ο αιώνα».
4. Πρακτικά ημερίδας 2010 στα Πράμαντα: «Τοπικά Πολιτισμικά στοιχεία της ταυτότητας των Τζουμερκιωτών».
5. Τζουμερκιώτικα Χρονικά: Αφιέρωμα στον Στέφανο Μιχ. Φίλο. 2010
6. Πρακτικά Α΄ Επιστημονικού συνεδρίου για τα Τζουμέρκα, Ιούνιος 2006 (Διεξήχθη υπό την αιγίδα του υπουργείου Πολιτισμού σε Άγναντα, Βουργαρέλι –Πράμαντα-Ματσούκι) με θέμα: «Ο τόπος- Η κοινωνία- Ο πολιτισμός. Διάρκειες και τομές».
7. Αφιέρωμα στον Γ. Κοτζιούλα ( για τα 60 χρόνια από το θάνατό του) «Ο Γ. Κοτζιούλας για τα Τζουμέρκα», το οποίο περιέχει τα πρακτικά της ημερίδας που έγινε στην Πλατανούσα προς τιμήν του αλλά και την ανέκδοτη συλλογή δημοτικών τραγουδιών της περιοχής (2016)
8. Εκδίδεται το καλοκαίρι η μελέτη των μελών της ΙΛΕΤ κ. Γ. Γιαννάκη και Κ. Μαργώνη στο ανέκδοτο έργο του Γ.Κοτζιούλα «Ηπειρωτικές Περιοδείες, τόμος Α΄»(2021)